In een tijd waarin verandering de enige constante is, wordt investeren in leren en ontwikkelen belangrijker dan ooit. Of het nu gaat om het versterken van leiderschap, het verbeteren van samenwerking binnen teams of het ontwikkelen van persoonlijke vaardigheden, als klant heb je bovenal behoefte aan een betrokken partner die écht met je meedenkt en verder kijkt dan standaardoplossingen. Maar hoe combineer je flexibiliteit met zekerheid bij het kiezen van een trainer of coach? En hoe speel je in op de uitdagingen die daarbij komen kijken, zoals de Wet DBA…?
Rechtstreeks werken met een zelfstandige trainer biedt snelheid, betrokkenheid en kostenvoordelen. Tegelijkertijd biedt een detacheringsbureau meer zekerheid en compliance bij langdurige samenwerking. Wat werkt het beste voor jouw organisatie?
De voordelen van zelfstandige professionals
Voor organisaties die te maken hebben met krappe budgetten en hoge verwachtingen, is samenwerking met een zelfstandig professional vaak een aantrekkelijke optie. Dit biedt directe voordelen zonder concessies te doen aan de kwaliteit: Geen tussenlagen of overbodige kosten, maar persoonlijke betrokkenheid en duidelijke communicatie.
Detachering: Zekerheid en compliance
Wanneer je kijkt naar langdurige samenwerkingen of opdrachten met een hogere complexiteit, biedt detachering voordelen. Een bureau neemt administratieve lasten uit handen en zorgt ervoor dat je voldoet aan de eisen van de Wet DBA, waarmee je risico’s op het gebied van schijnzelfstandigheid beperkt.
Hoe kies je de juiste aanpak?
De keuze tussen het rechtstreeks inhuren van een zelfstandige of werken via een detacheringsbureau hangt af van meerdere factoren. Hier zijn drie vragen die je kunnen helpen om de ideale balans te vinden:
1. Wat is de aard van het project? Voor korte, afgebakende opdrachten is het inhuren van een zelfstandige vaak de beste keuze. Dit biedt je flexibiliteit en directe toegang tot expertise.
2. Hoe belangrijk is compliance? Bij langdurige samenwerkingen of risicovolle situaties kan detachering extra zekerheid bieden. Het zorgt voor compliance met wet- en regelgeving, zoals de Wet DBA.
3. Wat is je budget? Rechtstreeks inhuren is vaak voordeliger, terwijl de extra diensten van een bureau – zoals administratieve ondersteuning en continuïteit – bij complexe opdrachten de investering waard kunnen zijn.
Het beste van twee werelden
Gelukkig hoef je als opdrachtgever niet te kiezen tussen flexibiliteit en zekerheid. Door samen te werken met een netwerk van zelfstandige professionals én detacheringsbureaus, kun je per opdracht de beste optie kiezen. Zo krijg je altijd de aanpak die past bij de behoeften van jouw organisatie.
Menselijk maatwerk als sleutel tot succes
Bij het begeleiden van teams en organisaties staat menselijk maatwerk centraal. Als trainer en teamcoach werk ik persoonlijk met je samen – van de eerste intake tot de evaluatie – om leertrajecten te ontwikkelen die echt impact maken. Mijn aanpak is interactief, praktijkgericht en direct toepasbaar, zodat jij en je team snel resultaat zien en beter kunnen inspelen op veranderingen.
Wil je meer weten over hoe je flexibiliteit en zekerheid kunt combineren bij training en ontwikkeling? Neem gerust contact met me op via 0680157159. Samen vinden we de aanpak die jouw organisatie verder helpt. Want ook dat blijft uiteindelijk menselijk maatwerk.
Wil jij het komende jaar aan de slag met teamontwikkeling en ben je wel klaar met kleurentestjes?
Samenwerken met mensen met verschillende persoonlijkheden kan soms knap lastig zijn. Het luisteren naar alle verschillende ideeën en bezwaren is soms al een hele uitdaging, maar hoe krijg je vervolgens alle teamleden op één lijn? En hoe kom je samen tot een besluit waarin iedereen zich kan vinden?
“De werkelijkheid” blijft immers een complex geheel van inzichten, feiten en perceptie. Zolang we alleen de symptomen zien waar we zelf last van hebben, is de conclusie al snel dat de ander moet veranderen: “Jij bent ook zo blauw (rood, geel, groen of paars)! Daar ligt het probleem, dus daar ligt de oplossing…”.
Als je goed om je heen kijkt, zie je dat alles gekleurd is.
Wanneer je bereid bent om je eigen patronen en de onderliggende dynamieken te onderzoeken, ga je ontdekkingen doen die voorheen niet zichtbaar waren. Die hebben nooit met de ander te maken, maar altijd met jezelf.
Door oprecht naar elkaar te luisteren met de intentie om van elkaar te leren, kan een dialoog ontstaan tussen gelijken die leidt tot hechte samenwerking en duurzame resultaten.
Als trainer en coach begeleid ik teams om helder voor ogen te krijgen wat ze willen bereiken, hoe én waarom. Door alle invalshoeken met elkaar te combineren komen we samen tot de hoogst haalbare oplossingen.
Heb je een vraag of lijkt het je leuk om eens met elkaar van gedachten te wisselen? Bel me dan gerust op 06-80157159.
Driekwart van de Nederlanders start ieder jaar met goede voornemens om hun leven te verbeteren. Zo’n twee weken later, op ‘Quittersday’ is er van die voornemens meestal weinig meer over. Ingesleten patronen blijken nu eenmaal hardnekkig. Herken je het? Dat je niet, misschien wel nooit, voldoet aan je eigen kwaliteitscriteria? Hoe hard je ook je best doet? En dat het voelt als falen, als je niet bent zoals je vindt dat je behoort te zijn?
Zo vindt mijn Piet Perfect dat ik altijd uitmuntend moet trainen, wil mijn Lieve Loetje het iedereen naar de zin maken, maakt mijn Nico Norm zich enorm kwaad over al het leed en onrecht op de wereld, stoort het mijn Frits Frustratie als het net even anders loopt dan ik gehoopt of verwacht had en hoor ik in mijn gedachten Dirk de Douwer nu alweer roepen: “Kop op Olchert, niet aanstellen, beetje doorzetten!”
Karin Brugman schreef er een louterend boek over met bemoedigende en troostrijke woorden voor mensen die net als ik beschikken over een sterke innerlijke criticus:
“Er bestaat een kloof tussen hoe we ons idealiter willen gedragen en wat we daadwerkelijk doen. Tussen wat we als wijs en verstandig gedrag beschouwen en onze emotionele reacties in de dagelijkse praktijk. Tussen onze betere versie en ons ‘echte’ zelf. We beschouwen die kloof als een probleem.”
Op weg naar levenslange vriendschap
Een nieuw jaar betekent voor veel mensen tijd voor een frisse start, het liefst met een rugzak zonder overtollige ballast. Blij en tevreden kunnen zijn met jezelf en elkaar, je nergens meer het slachtoffer van voelen en niemand meer iets te hoeven verwijten. Wie wil dat nou niet?
Het boek ‘Verander niks’ kan je wellicht een eindje op weg helpen om in 2024 de oordelen over jezelf wat vaker aan de kant te zetten en op een vriendschappelijke manier met jezelf en je naaste omgeving om te gaan. Karin schrijft hierover:
“We doen ons best om de afstand tussen wens en werkelijkheid te verkleinen, maar door je oorspronkelijke en natuurlijke reacties te onderdrukken en te negeren raak je juist verder van jezelf verwijderd. Je kunt dus ophouden met jezelf proberen te verbeteren. Het enige wat hoeft, is de relatie met jezelf te veranderen.
Het bevrijdt je niet van zelfkritiek of van onaangename gevoelens zoals faalangst, onzekerheid, verdriet. Het geeft je wel iets anders, iets kostbaars: een levenslange vriendschap met jezelf. Het leert je hoe je een ware vriend kunt zijn voor alle verschillende en tegenstrijdige kanten van jezelf.
Moeilijkheden zijn dragelijker en vreugdevolle gebeurtenissen leuker met een vriend aan je zijde. Een vriend die van je houdt zoals je bent en bij wie het gevoel hebt: er hoeft niet anders. Ik hoef niet anders te zijn.
En juist dat verandert alles…”
Dank voor alle mooie ontmoetingen in 2023 en op naar een liefdevol 2024!
Dit weekend vroeg mijn dochter zich tijdens het ontbijt hardop af: “Waarom moet je eerst je rijbewijs halen voordat je met je auto de weg op gaat, maar heb je als ouders geen enkel schooldiploma nodig voordat je kinderen op deze wereld zet?”
Eigenlijk is dat ook best raar en bijzonder. Zeker als je bedenkt dat veel van de dynamiek van je huidige leven terug te voeren op jouw familiesysteem. Patronen waarmee je (on)bewust leeft of worstelt kunnen van sterke invloed zijn op je privé of werkleven. Als ouders geven wij het leven weer door aan onze kinderen, waarbij patronen zich kunnen herhalen in hun eigen gezin.
Afgelopen donderdag heb ik de opleiding familieopstellingen afgerond. Time flies when you’re having fun 😃 Het afgelopen jaar kreeg ik vaak de vraag: “Hoe gaat dat nou precies in z’n werk, zo’n opstelling?” Ik blijf het lastig vinden om daar een concreet antwoord op te geven. Soms zegt één beeld of herinnering ons meer dan duizend woorden.
Zo zie ik mezelf nog lopen, in het prille voorjaar van 2022, door de oude Hanzestad Zutphen, op weg naar ‘Dat Bolwerck’, met z’n prachtige binnentuin. Na twee jaar ‘online buffelen’ in Coronatijd werd het de hoogste tijd voor een frisse start, in een kersverse opleidingsgroep. En nu is het alweer voorbij…
“Een opstelling is een visualisatie van hoe de fontein van jouw systeem stroomt. De kunst is om op je eigen plek te staan en de ander zijn plek te gunnen. Zo creëer je verbinding met jezelf en met de ander. Verbinding geeft kracht, waarmee je waardevolle doelen kunt bereiken.”
Voor mij blijft het een geruststellende gedachte dat er veel gebeurtenissen in het leven zijn die zich nou eenmaal niet in geld, woorden of een certificaat laten uitdrukken. De waarde daarvan kun je alleen maar bepalen door het eerst zelf aan den lijve te ervaren. Goed om me weer te beseffen dat onze dagelijkse werkelijkheid te complex is om in theoretische modellen met vier tot acht hokjes (of kleuren) te vangen en in elke afzonderlijke situatie bovenal oog en oor te blijven houden voor wat ieder mens, team en organisatie daadwerkelijk beweegt, verbindt en versterkt.
De zeer oude zingt:
alles van waarde is weerloos wordt van aanraakbaarheid rijk en aan alles gelijk
als het hart van de tijd als het hart van de tijd
– Lucebert –
De opleiding heeft me veel gebracht, zowel op persoonlijk vlak als voor mijn professionele ontwikkeling. Veel dank aan al mijn studiegenoten en onze ‘reisbegeleiders’ voor deze bijzondere ervaring en de dierbare momenten die wij samen met elkaar mochten beleven!
Gisteren gaf ik voor het eerst in lange tijd weer eens een ‘live’-training in #feedback geven en ontvangen. Het lijkt zo simpel, toch blijkt de praktijk vaak een stuk weerbarstiger. We vinden het vaak lastig om mensen direct aan te spreken op dingen die ons dwarszitten. Omdat we de ander niet willen kwetsen bijvoorbeeld, of de relatie goed willen houden. Praat jij liever met- of over je collega’s?
Als je een probleem met iemand hebt kan het best fijn zijn om dat eerst met een andere collega te bespreken: Herkent die collega het probleem of ben jij de enige die er last van heeft? Zo kan #roddelen een manier worden om als collega’s onder elkaar norm overschrijdend gedrag aan de kaak te stellen. Onder de noemer ‘vind jij dat nou ook?’ zoeken we bevestiging bij anderen. Bijkomend voordeel is dat het de band verstevigt met de personen met wie je roddelt.
Open #communicatie kan zo gaandeweg verworden tot een schijnharmonie waarbij binnen organisaties vaker over- dan met elkaar gepraat wordt. Kwaadsprekerij en (het risico van mogelijke) uitsluiting doen een ernstige aanslag op het gevoel van veiligheid in het contact, waarbij vertrouwen langzaam plaats maakt voor onkwetsbaarheid.
“Vicieuze cirkels beschermen zichzelf”, aldus Arend Ardon in zijn boek ‘Doorbreek de cirkel’. Klagen over anderen geeft soms even verlichting, maar uiteindelijk lost het niets op. Veelvuldig geroddel kan de werksfeer en onderlinge samenwerking zelfs behoorlijk verzieken.
Met roddelen houden we #ongewenste#patronen in stand. Het is vaak een manier om ons eigen falen of onzekerheid te verdoezelen. Veel fijner en effectiever is het om je eigen falen, onze narigheid en onzekerheid eerlijk met elkaar te kunnen delen.
Stopzetten van het muizenrad vraagt om elkaar bewust te maken van effectief of minder effectief communicatie- of samenwerkingsgedrag: hoe houden we elkaar in de klem en hoe kan het anders?
Durf het onbespreekbare bespreekbaar te maken. Als je ergens last van hebt, heb je altijd recht van spreken. Hierbij gelden dezelfde regels als bij het geven en ontvangen van feedback. Spreek vanuit jezelf, beschrijf het concrete gedrag en laat weten wat het met je doet.
Zo kan feedback voor jezelf en de ander van belang zijn om van elkaar te kunnen #leren en samen te #groeien en #ontwikkelen. Interpreteer kritiek niet onmiddellijk als een aanval op jou als persoon. Schiet niet in de verdediging, maar vraag door naar wat de ander precies bedoelt en probeer de feedback te begrijpen.
Voor #kwetsbaarheid geldt bij uitstek dat het delen daarvan leidt tot #verbinding met elkaar. Als we daarnaast leren om onze waardering wat vaker uit te spreken als zaken goed gaan, investeren we samen in een goede werkrelatie en creëren we met elkaar een prettige werksfeer en veilige werkomgeving.
Wil jij ook graag samen met je collega’s werken aan een open aanspreekcultuur? Bel me dan gerust op 0680157159
Wat heb jij nodig om plezierig en effectief te kunnen samenwerken? Die vraag stel ik vaak aan het begin van een training of teamsessie. En het is opmerkelijk hoe eensgezind de deelnemers zijn in hun antwoorden. Respect en vertrouwen worden meestal als eerste genoemd. Oh ja, en ‘op tijd koffiepauze’… 😊 Als mens lijken we veel meer op elkaar dan we soms denken of tegenover elkaar willen toegeven. Waar heb jij nu vooral behoefte aan, zowel thuis als op je werk?
Zelfverwezenlijking is slechts het topje van de ijsberg. Er ontstaat pas echt ruimte voor ontwikkeling of prestaties als ook in onze psychosociale behoeften (zoals erkenning en waardering) en fysieke basisbehoeften (zoals eten, drinken en slapen) wordt voorzien.
Conflicten ontstaan niet door een verschil in behoefte, maar door verschillen in de strategieën die we kiezen om een behoefte te vervullen.
Zeuren is een onbegrepen pleidooi voor iets wat zich wil uiten. Je voelt een hunkering en verlangen of een zeurende leegte als er iets mist. Vaak heb je niet eens in de gaten dat er iets zeurt.
Boos worden of iemand beschuldigen is een snelle manier om je woede kwijt te raken, terwijl je eigenlijk wilt zeggen: ‘ik ben geraakt door wat er is gebeurd.’
Ook klagen is een vorm van nemen en een subassertieve manier om je behoeften te vervullen. Het is gedrag dat je afhankelijk houdt van de reactie van de ander.
Het werkt averechts als je jouw gevoel en behoeften (indirect) uitdrukt via interpretaties. Dat komt al snel over als kritiek of een eis, wat open contact blokkeert.
Oordelen, dwingen, verantwoordelijkheid ontkennen en denken dat je iets kunt verdienen zijn subtiele uitingen van geweld in taal. Mensen reageren hierop met verdedigen, aanvallen of afstand nemen.
Toch komt dit gedrag in het dagelijks leven veel vaker voor dan verbindende communicatie waarbij je zonder oordeel uitspreekt wat iets met jóu doet.
Verbinding vanuit vrijheid maakt de kans het grootst dat de ene persoon graag wil bijdragen aan het vervullen van de behoefte van de ander.
Een ander is niet verantwoordelijk voor jouw behoeften. Het helpt dus om de diverse behoeften bij jezelf te verkennen, herkennen en erkennen.
Emoties ontstaan door jouw interpretatie van de situatie. Wanneer je de werkelijkheid feitelijk kunt waarnemen, verdwijnt een groot deel van je triggers.
Interpretaties drijven ons verder uit elkaar. Het werkt beter als je kunt aangeven wat je voelt (ipv denkt) en vertelt wat je nodig hebt.
Emoties zijn signalen van (on)vervulde behoeften. Een ander kan een trigger zijn van je emoties, echter de oorzaak voor je emoties is altijd een onvervulde behoefte in jezelf.
Een on(h)erkende behoefte zorgt vrijwel altijd voor problemen. Keuzevrijheid kan niet bestaan zolang je geen verantwoordelijkheid neemt voor jouw behoeften.
Hoe beter jij je emoties kunt verbinden aan je behoeften, hoe makkelijker het voor de ander is om contact te houden en je te helpen.
Wat hebben we het gemist! Gezellig samen koffie drinken en… roddelen op de werkvloer. Iedereen doet het, maar vrijwel niemand geeft dat toe. Even lekker je hart luchten over die lastige collega, klagen over je veeleisende baas, de laatste smeuïge nieuwtjes uitwisselen of smullen van een heimelijke affaire. Waarom roddel jij? Wat zegt dat over jouw behoeftes?Hoe kan de dagelijkse roddelpraktijk de samenwerking maken of breken?
De existentiële noodzaak om te roddelen
Roddelen heeft een slechte reputatie. Veel mensen zien praten achter iemands rug om als iets kwaadwillends. Je kunt een ander er immers mee kwetsen. Toch helpt roddelen om emotioneel te ontladen en kan het je werkplezier verhogen. Bij langdurig thuiswerken wordt stress vaker opgekropt en collega’s kunnen sneller geïrriteerd raken. Je collega bellen om stoom af te blazen ligt dan iets minder voor de hand dan elkaar spontaan treffen voor een praatje bij de koffieautomaat.
Roddelen is zo oud als de mensheid[1]. Zo’n zeventigduizend jaar geleden ontwikkelde Homo Sapiens een nieuwe manier van denken en communiceren om een buitengewone hoeveelheid informatie over onze omgeving tot ons te nemen, op te slaan en met elkaar uit te wisselen. Onze unieke taal bleek bovenal een medium voor roddel en achterklap. Veel belangrijker dan te horen waar de leeuwen en bizons uithangen, was het om te weten wie er binnen jouw stam een hekel aan wie heeft, wie het met wie doet, wie eerlijk is en wie juist niet.
Het merendeel van de menselijke communicatie bestaat uit roddels. De mens is primair een sociaal dier. Sociale samenwerking is cruciaal voor onze overleving en voortplanting.In het kielzog van de zogeheten cognitieve revolutie hielp roddelen Homo Sapiens om grotere stabielere verbanden te vormen. Deugdelijke informatie over wie er al dan niet te vertrouwen is zorgt er sinds de oertijd al voor dat kleine groepjes zich konden uitbreiden tot grotere groepen en dat Sapiens steeds nauwere en verfijndere samenwerkingsverbanden kon aangaan.
Roddelen is een belangrijk bindmiddel om een groep bijeen te houden. In het ‘Pre-Coronatijdperk’ besteedden we maar liefst 65 tot 90% van onze dagelijkse gesprekken aan roddelen. Of het nu in de vorm is van e-mails, telefoon, krantenkoppen of de “ouderwetse gesprekken” in de wandelgangen, het gaat zo vanzelf dat het wel lijkt alsof onze taal speciaal is geëvolueerd voor dit doel.
Wanneer we over anderen spreken ligt de focus vaak op slecht nieuws. Het is nu eenmaal interessanter te vernemen over dingen die fout gaan dan over dingen die goed gaan. Zodra zich afwijkingen van het verwachte, normale patroon voordoen, spitst iedereen de oren.
Voor negatieve roddels is een zekere vertrouwensband noodzakelijk. Zodra iemand met veel verschillende mensen roddelt wordt het vertrouwen minder en gaat de populariteit omlaag. De angst om je reputatie op het spel te zetten motiveert om je beter te gedragen en om beter samen te werken.
Bazen worden vooral op een negatieve manier besproken als medewerkers geen vertrouwen in ze hebben. Omgekeerd gaat dit echter niet op. Een baas waarin veel mensen vertrouwen, wordt niet vaker positief besproken. Socioloog Lea Ellwardt van de Rijksuniversiteit Groningen: “Als alles goed gaat is dat niet sensationeel en wordt het dus niet besproken[2].”
Roddel als smeermiddel voor een hechte samenwerking
Roddelen leidt tot hechtere banden tussen de medewerkers en zelfs tot vriendschappen. Ellwardt: “Mensen die veel over elkaar praten hebben een bepaalde interesse in elkaar. Doen ze dat helemaal niet, dan vinden ze elkaar wellicht niet interessant.”
Er is maar één ding dat erger is dan beseffen dat over jou geroddeld wordt: beseffen dat níét over jou geroddeld wordt. -Oscar Wilde-
Het aangaan van sociale binding is een belangrijke functie van roddelen. Het helpt mensen om inzicht te krijgen in het sociale netwerk: Wie werken er bij dat bedrijf? Wie doet wat, voor wie moest je oppassen en wie kan er eventueel iets voor je betekenen? Hoe is de sfeer op de betreffende afdeling? Hoe gaan de mensen met elkaar om? Wie zijn je mogelijke rivalen of medestanders?
Roddelkousen kunnen de samenleving beschermen tegen bedriegers en profiteurs. Dat effect zie je ook in wetenschappelijke experimenten. Mensen zijn vrijgeviger als ze weten dat over hun gedrag geroddeld kan worden[3]. Als je weet dat anderen meekijken doe je dus extra je best. Je bent dan iets meer geneigd om je van je beste kant te tonen.
Roddel is een manier om norm overschrijdend gedrag aan de kaak te stellen. Als iemand op het werk de kantjes ervan afloopt, altijd te laat komt of te vroeg naar huis gaat, praten collega’s daarover. Als groep kun je vervolgens bedenken wat eraan te doen is. Bijvoorbeeld een collega op de werkvloer aanspreken wanneer je ziet dat die zich niet houdt aan de veiligheidsvoorschriften.
Roddelen heeft een corrigerende werking op de individuele leden binnen de groep. Uit onderzoek blijkt dat mensen zich minder egocentrisch gedragen als ze weten dat er over hen geroddeld kan worden[4]. Als die dreiging dat er over hen gesproken wordt wegvalt, kleuren ze sneller buiten de lijntjes.
Hoe geroddel ongewenste patronen in stand houdt
Rinus Feddes, promovendus aan de Universiteit voor Humanistiek maakt een helder onderscheid tussen roddelen en pesten : “Pesten is gericht op het bewust kwaad doen van de ander, terwijl roddelen meer gericht is op het in vertrouwen uiten van je onderbuikgevoelens.”
Roddel is vaak een manier om ons eigen falen of onzekerheid te verdoezelen. Als het gaat over de tegenslag waarmee we worstelen is het immers vaak makkelijker om te praten over de narigheid van andere mensen dan over de ellende van jezelf (of je gespreksgenoot). Onze eigen tekortkomingen – die vaak een blinde vlek zijn voor onszelf – projecteren we dan liever op een zondebok.
Roddelen is een uitlaatklep voor onze eigen gevoelens van frustratie of irritatie. Informatie over onze ineffectiviteit is ongemakkelijk en maakt ons defensief. Roddelen kan dan ook een andere kant opgaan. Anderen in een kwaad daglicht stellen met als doel om daar zelf beter van te worden valt onder de noemer manipulatief gedrag. Het gaat ten koste van de verbinding en samenwerking.
Roddel kan mensen sociaal uitsluiten. Iemand die toch al buiten de groep ligt, degene die ‘anders’ is, kan door middel van roddel nog verder worden buitengesloten[5]. Dan wordt het meteen een stuk problematischer. Kwaadsprekerij, pesten, kliekjesvorming of je ongunstig vergelijken met een ander, het doet een ernstige aanslag op het gevoel van veiligheid en het vertrouwen in het contact.
Door veelvuldig geroddel maakt vertrouwen langzaam plaats voor onkwetsbaarheid. Open communicatie verwordt tot een schijnharmonie en de onderlinge betrokkenheid verzandt in vage afspraken en solo-acties die hun doel regelmatig voorbijschieten. Het resultaat is een ziekmakende en onveilige bedrijfscultuur waarin er vaker over- dan met elkaar gepraat wordt.
Vicieuze cirkels beschermen zichzelf[6]: je duwt elkaar almaar terug in het oude gedrag. Jouw beelden over de ander selecteren wat je ziet. Zo creëer je steeds je eigen bevestiging. De zondebok zal op zijn beurt nog meer van zijn ‘nare’ gedrag of ‘vervelende’ eigenschappen laten zien. Hij krijgt immers alle projecties van de groep op zich geladen en gaat zich ernaar gedragen.Stopzetten van het muizenrad vraagt om samen leren: hoe houden we elkaar in de klem en hoe kan het anders?
Het onbespreekbare bespreekbaar maken
Een veilig klimaat van leren en veranderen kun je niet invoeren. Roddels komen voort uit ‘de onderstroom’: gevoelens en gedachten in combinatie met diepgewortelde emoties en overtuigingen van mensen die zich onder de waterspiegel bevinden. Daarbij zijn het vooral de ongeschreven regels die aangeven hoe organisatieleden zich dienen te gedragen: “Zo doen wij de dingen hier (niet).” Elke verandering begint daarom met een gezamenlijk inzicht en bewustwording van wat zich zowel boven- als onder de waterspiegel afspeelt binnen teams en organisaties.
De onderstroom die niemand ziet, bepaalt de richting op elk gebied (Stef Bos)
Door roddelen houd je ongewenste situaties in stand. Natuurlijk kan het heel plezierig zijn om bevestigd te worden in jouw eigen gelijk of tijdelijk opluchting geven als je (h)erkenning van de ander krijgt voor jouw gevoelens van frustratie of irritatie. Veel fijner, effectiever en bevrijdender is het om je eigen falen, je eigen narigheid en onzekerheid eerlijk met elkaar te kunnen delen. Voor kwetsbaarheid geldt bij uitstek dat het delen daarvan leidt tot verbinding met elkaar [7].
Durf het onbespreekbare bespreekbaar te maken. Door het uiten van je onderbuikgevoelens, kun je jouw mening toetsen aan die van de ander. Hierbij gelden dezelfde regels als bij het geven van feedback. Spreek vanuit jezelf, beschrijf het concrete gedrag en laat weten wat het met je doet. Ook als diegene over wie het gaat er niet bij is.
Elkaar aanspreken op gedrag blijft lastig zolang een heldere groepsnorm ontbreekt. We houden pijnlijke informatie van tafel met defensieve strategieën zoals de afschuifstrategie: “Het ligt aan de ander en/of de omstandigheden; niet aan mij of mijn gedrag”, de non-interventiestrategie: “Als jij mij niet aanspreekt, spreek ik jou niet aan“, de negeerstrategie: “Laten we het vooral gezellig houden en nu niet moeilijk gaan doen” of de humorstrategie: “Zeker slecht geslapen, teveel gedronken, lange tenen…?”
Bespreekbaar maken van de onderstroom is een kunde: benoem gedrag, effect en inconsistentie neutraal. Zo kan kritiek geven en ontvangen één van de dingen worden die leerzaam zijn aan roddelen, mits er tenminste sprake is van een gedragsregel. Maar hoe wordt die gedragsregel bepaald? Door het roddelen…
Roddelen moet gericht zijn op het vaststellen van gedragsregels. Als ik bijvoorbeeld weiger collega’s aan te spreken op ongewenst gedrag, kan de rest van het team mij daar op aanspreken. Als vervolgens iemand anders roept dat hij zich aan mij ergert – en alle collega’s stemmen daarmee in – smeedt dat een eenheid.
Het nemen van persoonlijke verantwoordelijkheid vormt de sleutel tot succesvolle samenwerking. ‘Boven water’ zal pas (h)echt contact en oprechte verbinding tussen mensen ontstaan als zij elkaar ook ‘onder water’ weten te vinden op gedeelde normen, waarden, principes, opvattingen, belangen, behoeften, persoonlijke en functionele drijfveren en sociale omgangsvormen (“dit is zoals wij hier wensen te zijn”), bijvoorbeeld:
1. We zijn er op uit om onze relatie te verbeteren
2. Niemand heeft het monopolie op de waarheid
3. We zijn bereid om van elkaar te leren
4. Het is oké om fouten te maken.
5. Reflecteer eerlijk en kritisch op persoonlijke successen en mislukkingen.
6. Spreek namens jezelf en gebruik concrete voorbeelden
7. Verzamel actief informatie over jezelf bij anderen.
8. We hebben elkaar nodig om beter te leren luisteren.
9. Sta open voor nieuwe ideeën.
10. Bepaal wat je wilt en nodig hebt.
Leidinggeven aan verandering is een continue leerproces. Naarmate de teamleden met elkaar beter voor ogen hebben wat ze samen willen bereiken, hoe én waarom zal het geloof en vertrouwen van de medewerkers in het zelfsturend en zelf oplossend vermogen van het team toenemen.
‘Pijlen gooien’ om alles te zeggen wat gezegd moet worden
Deep Democracy is een methodiek die actief op zoek gaat naar ‘het andere geluid’ en de wijsheid van de minderheid. Het zorgt ervoor dat alles gezegd wordt wat gezegd moet worden. Dat maakt dat het ook best kan knallen. Dat mag ook, want dan wordt gezegd wat anders onder water verdwijnt. ‘Pijlen gooien’ is een manier om lastige gesprekken aan te gaan zonder dat het een verdedigende ‘ping pong’ wedstrijd wordt.
Doel van “het niet gevoerde gesprek” is om de uitwisseling van informatie te herstellen. Om de potentie van de groep beter te benutten is het soms nodig dat eerst uitgesproken wordt wat er tot nu toe om wat voor reden dan ook onder het wateroppervlak blijft. Pas na herhaaldelijk benoemen van defensieve strategieën nemen ze in kracht af en komt het leren en veranderen in gang.
Tegen de stroom ingaan is de enige manier om bij de bron te komen
Open communicatie maakt dat meningsverschillen in een debat of dialoog samen besproken worden. Onder deskundige begeleiding van een neutrale en onafhankelijke teamcoach gebeurt dit in vier stappen: 1. Bepaal de regels, 2. Zeg alles, 3. Wat heeft je geraakt? 4. Los het samen op. Zo kunnen conflicten meteen worden opgelost zonder dat dit relatieverlies tot gevolg heeft.
Als groepslid moet je je gedrag ter discussie durven stellen, loskomen van ingeslepen gewoonten, alsmede de bereidheid hebben om je bestaande comfortabele positie te verlaten. Op zoek naar inconsistentie tussen wat je zegt en doet. Begin in het klein, onderzoek je effectiviteit, experimenteer en leer. Doe dit vooral openlijk.
Roddelen kan indirect bijdragen aan een open bedrijfscultuur mits er binnen teams en organisaties voldoende oog en oor is voor wat individuele teamleden beweegt, verbindt en versterkt. Dit proces leidt tot krachtige en kleurrijke teams die hun twijfels en kwetsbaarheden met elkaar durven delen en behaalde successen graag samen willen vieren, liefst tijdens een “live-event”!
Wil je meer weten of samen nog even verder praten? Bel me dan gerust een keer op 0680157159 www.humancolours.nl
.
Bronvermelding:
[1] Sapiens, een kleine geschiedenis van de mensheid, Yuval Noah Harari, Uitgeverij Thomas Rap 2018
Nu de kantoren langzaam maar zeker weer open gaan, introduceren veel organisaties een nieuwe vorm van flexibel werken. Hybride werken als welkome bijvangst van de Coronacrisis met als doel om werk en privé beter te kunnen combineren. “Vrijheid en verantwoordelijkheid leiden tot meer ondernemerschap en duurzame resultaten”, is doorgaans de leidende gedachte. In theorie klinkt dat mooi, maar de praktijk is soms weerbarstiger. Ben jij klaar voor hybride werken? Hoe ziet jouw ideale werksituatie eruit na Corona?
Hybride werken houdt in de praktijk zoveel meer in dan wisselende kantoortijden en het anders inrichten van je werkplek. Jouw individuele prestaties zijn vaak mede afhankelijk van de input van anderen. Hoe houd jij straks goed contact en verbinding met je collega’s én kun je elkaar tijdig aanspreken op (on)gewenst gedrag en gemaakte afspraken?
De huidige maatschappelijke en technologische ontwikkelingen bieden volop kansen om in de toekomst tot nieuwe bevlogen vormen van samenwerken te komen. De uitdaging voor teams en organisaties wordt om de voordelen de komende tijd ook daadwerkelijk te benutten. Dit vraagt om menselijk maatwerk.
Gedrag en communicatie vormen de verbindende schakel tussen medewerkers, teams en organisatie. Het aanleren van nieuwe werkgewoonten en gedragspatronen draait in de concrete werkpraktijk om #Kiezen, #Organiseren, #Beinvloeden:
Medewerkers kunnen voortaan zelf kiezen waar, wanneer en hoe zij willen werken, afhankelijk van hun geplande taken en persoonlijke voorkeuren.
Organisaties creëren een fysieke, mentale en virtuele omgeving die het voor managers en medewerkers mogelijk maakt om het werk samen efficiënter en plezieriger te organiseren.
Effectief samenwerken en beïnvloeden kan alleen als er binnen teams vertrouwen is en men gemeenschappelijk belang ziet en een aantal gezamenlijke cultuurwaarden deelt.
In ieder leerproces moet op enig moment de sprong van theorie naar praktijk worden gemaakt. De uitdaging voor medewerkers wordt om een goede balans te vinden tussen zich betrokken voelen en de eigen verantwoordelijkheid pakken. Dat vraagt om bewuste en krachtige keuzes van jou als individu, gebaseerd op wat jij écht belangrijk vindt. De uitdaging voor leidinggevenden wordt om zijn stijl van leidinggeven in de nieuwe werksituatie af te stemmen op de taakvolwassenheid van zijn medewerkers (en niet andersom…) en een goede balans te vinden tussen controle en vertrouwen.
Als trainer/coach en adviseur begeleid ik teams, medewerkers en leidinggevenden om helder voor ogen te krijgen wat ze willen bereiken, hoe én waarom. Niet door je voor te kauwen wat je moet doen, maar door jou uit te dagen om dat (als team) zelf te ontdekken:
Vanuit welke waarden leef en werk je?Wat vind jij echt belangrijk in jouw leven en werk? En waarom?
Hoe ziet jouw ideale werksituatie eruit?Wat heb je ervoor nodig en wat heb je ervoor over?
Wat betekent Hybride Werken voor jou?Hoe kan het jou helpen bij het creëren van een gezonde werk/privébalans?
Wat win je ermee? Hoe kan HW jouw kans op succes en werktevredenheid binnen je organisatie vergroten?
Meer weten of samen verder praten? Bel me dan gerust een keer op 0680157159
Authentiek beïnvloeden met oog voor relatie, hoe doe je dat?
“Oprecht begrip tonen en zelf met een voorstel komen, in plaats van tegen iemand in te blijven gaan”, was het korte en treffende antwoord van één van mijn deelnemers aan een assertiviteitstraining. Kernachtiger kunnen zelfs de Amerikaanse psychologen Karen Horney en Marshall Rosenberg het waarschijnlijk niet samenvatten. Toch blijkt dat in de praktijk niet altijd zo eenvoudig. Want wanneer gaat beïnvloeden over in manipuleren of intimideren?
‘Wees jezelf en pas je aan’
“We moeten allemaal wel eens iets doen waar we geen zin in hebben”, zei een leidinggevende een keer tegen mij. Daar valt natuurlijk geen speld tussen te krijgen. Toch voelde ik me door hem niet gehoord, waardoor mijn hakken meteen in het zand gingen. Kan het ook anders?
“Als je ergens last van hebt, heb je altijd recht van spreken”, vertrouwde weer een andere leidinggevende mij eens toe. Of zoals een vriendin ooit opmerkte toen ik haar weer eens probeerde te overtuigen van mijn eigen gelijk: “Het klopt wat je zegt, maar voor mij voelt het anders.” Tja, dan ben je al snel uitgepraat, dacht ik toen… Of toch niet?
“Weet je wat jij nog moet leren?”, vroeg een directeur aan mij toen ik rond mijn dertigste enorm liep te pushen om dingen gedaan te krijgen. “Nee”, zei ik geirriteerd terwijl ik dacht “maar dat ga jij me nu vast vertellen”. “Jij moet leren om een beetje meer geduld en vertrouwen te krijgen”, was zijn antwoord.Het heeft nog lang geduurd voordat ik echt wilde snappen wat hij bedoelde… Hoe had dit het begin kunnen worden van een vruchtbare dialoog?
Karen Horney (1855-1952) noemt drie manieren om relaties aan te gaan. Je kunt je naar mensen toe bewegen (compliance), tegen hen in gaan (vijandigheid) of je van hen afkeren (terugtrekking). Vooral de twee uiterste stijlen van gedrag zijn vaak zichtbaar of voelbaar in de onderlinge communicatie: ‘Wees jezelf en pas je aan’.
De grens tussen authentieke beïnvloeding en manipulatie is in het interactiepatroon soms moeilijk te trekken. Beiden worden gebruikt om de ander tot actie aan te zetten of van een bepaald standpunt te overtuigen. Hoe houd jij ‘het juiste midden’ tussen zorgdragen voor jouw eigen belangen en investeren in de relatie met de ander?
Gebrek aan wederkerigheid in relaties
Mensen die intimideren of manipuleren laten je problemen oplossen die ze ook zelf zouden kunnen oplossen. Ze proberen je een schuldgevoel aan te praten als ze iets niet krijgen wat ze willen. Als je hier aan toegeeft, zul je merken dat ze je niet alleen niet bedanken, maar ze uiteindelijk alleen maar meer en meer zullen willen. Ze zijn continu gefocust op zichzelf en het woord ‘wederkerigheid’ lijkt niet in hun woordenboek voor te komen.
Intimatie is iemands gedrag beïnvloeden door hem onder druk te zetten of angst aan te jagen door te dreigen met negatieve gevolgen. Het controlerende aspect waarmee verbale intimidatie soms gepaard gaat kan erg subtiel zijn waardoor het haast niet merkbaar is. Je kunt de tekenen leren herkennen zodat je voorkomt dat je er het slachtoffer van wordt.
Onder druk zetten: ‘Je moet deze opdracht nu uitvoeren anders komen er grote problemen.’
Kwaad worden,bang maken: ‘Dit valt me heel erg van je tegen hoor, je hoort hier nog van.’
Emotionele chantage: ‘Als jij je echt collegiaal opstelde dan zou je het wel doen.’
Proberen je over te halen: ‘Ach doe niet zo moeilijk, het valt toch wel mee met die werkdruk?’
Voor welk appèl ben jij gevoelig?
Ook een niet-assertieve communicatiestijl is slechts een destructieve manier om je behoeften te vervullen. Het is gedrag dat je afhankelijk houdt van de reactie van de ander, en het blokkeert open contact. Toch komt deze stijl van communiceren in het dagelijks leven veel meer voor dan assertieve of ‘volwassen’ communicatie waarbij je zonder oordeel uitspreekt wat iets met jóu doet. Er is sprake van manipulatie als iemand op een indirecte manier probeert jouw gedrag of daden te beïnvloeden. Voor welk emotionele appèl ben jij gevoelig?:
Op je schuldgevoel werken: ‘Wat zal de klant wel niet van ons denken?’
Vleien: ‘Als jij het doet wordt het echt veel beter.’
Smeken: ‘Wil je het alsjeblieft voor deze ene keer doen, please?’
Medelijden opwekken: ‘Kun je mij echt niet helpen, ik wil vanavond ook op tijd thuis zijn.’
Waar krijg jij jeuk van?
Manipulatie is het opleggen van jouw eigen belang, zonder rekening te houden met het belang van de ander. De impliciete boodschap kan ook verstopt zijn onder gevoelens van loyaliteit, liefde of gewoonte. Ons beoordelingsvermogen wordt vertroebeld door onze emoties, waardoor het moeilijk is om de realiteit achter een verborgen agenda of geheime motieven in bepaald gedrag te herkennen. Waar krijg jij jeuk van?
Doen alsof ze het beste met je voor hebben: ‘Het is ook in jouw voordeel om dit te doen hoor.’
Je ongunstig vergelijken met een ander: ‘Sara heeft het ook gedaan, waarom doe jij het nou niet?’
Omkopen:‘Als je het wel doet dan regel ik een extra vrije dag voor je.’
Oordelen, dwingen, verantwoordelijkheid ontkennen en denken dat je iets kunt verdienen zijn subtiele uitingen van geweld in taal. Mensen reageren hierop met verdedigen, aanvallen of afstand nemen. Het is gedrag dat ten koste gaat van vrijheid en veiligheid in het contact en daarmee ten koste van verbinding en samenwerking.
Hoe houd je ‘het juiste midden’?
In vrijwel alle relaties die we aangaan in ons leven geldt dat een faire balans in geven en nemen belangrijk is. Wat je geeft, moet je ook ongeveer weer terug krijgen om een relatie gezond te houden. Niet direct en niet in dezelfde vorm, maar zo ongeveer over de hele linie moet er een evenwicht zijn in de uitwisseling. In de antropologie wordt dit wederkerigheid genoemd. Zonder deze uitwisseling stagneert de interactie.
“Conflicten ontstaan door verschillen in (coping)strategieën die we kiezen om een behoefte te vervullen, niet door een verschil in behoeften”, aldus Marshall Rosenberg, ontwerper van het model voor geweldloze communicatie. Als iemand gelooft dat jij de oorzaak bent van zijn onvervulde behoefte probeert hij of zij je verantwoordelijk te maken voor iets waar jij niet verantwoordelijk voor kunt zijn. Je zult deze verantwoordelijkheid misschien wel op je proberen te nemen: uit angst voor conflict of schuldgevoel. Marshall Rosenberg noemt dit ‘Emotional slavery’.
In haar klassiek geworden “Onze innerlijke conflicten” schetst Karen Horney hoe problemen mede ontstaan door de ontkenning en verdringing van de innerlijke conflicten van de mens. Zo kan een kind vrij en evenwichtig opgroeien wanneer het zich veilig voelt, geborgen weet en als mens oprecht gezien, erkend en gewaardeerd wordt. Naarmate een kind vaker ten prooi valt aan nadelige invloeden, ontwikkelt het een diepe onzekerheid die kan uitgroeien tot basale angst: het gevoel hulpeloos en alleen te zijn in een wereld die als potentieel vijandig wordt ervaren.
Beïnvloeden vanuit persoonlijke kracht vraagt om een helder bewustzijn, ongehinderd door negatieve gedachten. Hiervoor hoeven we het niet ver te zoeken. De kern ervan dragen we in onszelf. Eckhart Tolle: “Het begint met stil-zijn en je focussen op dat ene moment waar toekomst en verleden ons niet afhouden van wie we werkelijk zijn.”
Vertrouwen in jezelf en de ander
Authentiek beïnvloeden begint met vertrouwen hebben in jezelf en de ander, gericht op het tegemoetkomen aan ieders behoeften. Verbinding vanuit vrijheid maakt de kans het grootst dat beide personen graag willen bijdragen aan het vervullen van de behoefte van de ander. Ken jezelf, je potentieel, stem af met je omgeving en haal eruit wat erin zit.
Door middel van gericht communiceren probeer je de ander te bewegen tot verandering in opvattingen en/of gedrag in een door jou gewenste richting. Spreek helder en duidelijk uit wat jij graag wilt (bereiken) of nodig hebt om met de ander mee te gaan, zonder gebruik te maken van formele macht en met respect, oprechte aandacht, interesse en begrip voor de reactie van de ander.
Naarmate we bewuster en effectiever leren schakelen tussen Voelen (gewaarwording), Denken (bewustwording) en Doen (gedrag en communicatie) beschikken we als mens over oneindig veel keuzemogelijkheden om invloed uit te oefenen op de kwaliteit van ons leven, werk en relaties. Zo kunnen we onze kleurrijke talenten verder ontwikkelen én tegelijkertijd onze veelkleurige relaties met anderen versterken.
Wil jij ook leren beïnvloeden vanuit jouw persoonlijke kracht? Bel me dan gerust een keer op 0680157159
Geraadpleegde en geciteerde bronnen:
Tien Beinvloedingsvaardigheden, Jan Bijker, maart 2013
Onze innerlijke conflicten, Karen Horney, November 1999
