Socrates op sneakers

De scholen beginnen weer! Voor mij het einde van een zorgeloze vakantieperiode waarin ik even geen ‘schoolboek’ heb aangeraakt. Even niets anders dan prachtige romans om urenlang in weg te dromen. Heerlijk! Naarmate mijn eerste trainingsdag dichterbij komt vraag ik me elk jaar weer af: “Zou ik het vak nog wel kunnen?” Zeker als ik al die indrukwekkende verhalen op LinkedIn weer voorbij zie komen, bekruipt me soms het gevoel: “Wat weet ik nou eigenlijk?”

Gelukkig had ik nog een mooi boek op de plank liggen dat me al een tijdje lag aan te staren… ‘Socrates op Sneakers’ van Elke Wiss Het bleek een voltreffer om er zo aan het begin van dit schooljaar weer even lekker in te komen. Een paar mooie citaten die ik graag met je wil delen:

“Bedenk dat de ander altijd de expert is over zijn eigen ervaring. Vaak zijn we veel te snel met ‘weten hoe het zit’. Het feit dat we denken zeker te weten weerhoudt ons ervan wezenlijke vragen te stellen.”

“Het oefenen van een socratische houding betekent dat je dat wat je denkt zeker te weten, zo sterk bevraagt, dat je het uiteindelijk helemaal niet meer zeker weet. Je traint je zo gezegd in niet-weten.”

“De eerste stap in een ontwikkelen van een vragende, socratische houding is dat je je bewust bent van je eigen denken, van wát je denkt en hóe je denkt. (…) Tijdens een Socratisch gesprek gaat dat natuurlijk samen met goed, zuiver luisteren.”

“Pas wanneer je niet-weet, is er ruimte voor nieuwe, ware kennis. Constant het randje van jouw zeker-weten opzoeken, levert je op dat je nieuwe ontdekkingen kunt doen.”

“Het bereiken van consensus is niet zo interessant, het streven ernaar is wat telt in een socratisch gesprek. Het streven, de motor, de stroom die blijft stromen Daar gaat het om. Je blijft zoeken, vanuit het niet-weten en nieuwsgierigheid.”

“De Socrates in jezelf ontwikkelen levert je veel op, maar komt soms met een prijs: Men is er niet altijd van gediend. Socrates werd niet voor niets een ‘horzel’ genoemd vanwege zijn onophoudelijke gevraag.”

“Als irritatie zich aandient, betekent dat vaak dat je een prikkelende vraag hebt gesteld. Of een goed punt hebt. Waarom zou de ander geïrriteerd raken als het hem toch niets uitmaakt? Het betekent vaak wel dat je even moet slikken. De ander kan zijn irritatie heel goed op jou afreageren.”

“Het doel is nooit om iemand de afgrond in te duwen of zijn eigen tegenspraak onder zijn neus te wrijven. Het doel is samen wijzer te worden. Wijzer worden over wat je nu eigenlijk denkt en waar je dat denken op baseert.”

Socrates zei het eeuwen geleden al: “Wisdom begins with wonder”