De onrust en onzekerheid die de Coronacrisis met zich meebrengt kan geleidelijk overgaan in oplopende spanning, aanhoudende stress en een toenemende chaos in je hoofd én jouw thuissituatie. ‘Tussen alle bedrijven door’ blijft er vaak weinig tijd over om samen even stil te staan bij vragen als: “Hoe is het nu eigenlijk écht met jou?” of “Heb ik straks nog wel een baan?” “Hoe houd ik dit op deze manier nog vol?”
Hoe hoog staat jouw spanningsmeter?
Binnen veel organisaties ontbreekt het nu simpelweg even aan de ruimte en/of mogelijkheden om je zorgen even met elkaar te kunnen delen. Door de crisis is het op dit moment even alle hens aan dek vanuit de overheersende gedachte: “Als we nu niet meteen in actie kom lopen straks al onze klanten weg!” Of erger nog: “…dan komt mijn patient misschien wel te overlijden…”
Kan jij jouw spanning in deze situatie herkennen? Weet je wanneer het voor jou genoeg is en wanneer je in moet grijpen om te voorkomen dat je partner of je collega de wind van voren krijgt?
Test hier jouw stressprofiel:
- Heb je een groot verantwoordelijkheidsgevoel?
- Kun jij jezelf opofferen/wegcijferen voor ‘de goede zaak’?
- Ben je loyaal en/of plichtsgetrouw?
- Houd je graag zelf de regie of controle?
- Heb je de neiging tot perfectionisme?
- Heb je moeite met delegeren?
- Beschouw je jezelf als een toegewijd idealist?
- Word je graag pro-actief bij zaken betrokken?
- Heb je moeite met nee zeggen?
Naarmate je vaker met ‘ja’ geantwoord hebt is de kans groter dat je nu al regelmatig last ondervindt van spanning en stress. Wellicht begin je daar uit jezelf nu maar niet over vanuit de gedachte: “Niet aanstellen, even op je tanden bijten, je mag in deze tijden tenslotte blij zijn dat je nog een baan hebt, dus waar maak ik me nou zo druk over?”
Toch kunnen jouw strenge leefregels op den duur de wortels worden van zelf ondermijnende gedachten en emoties. Signalen die duiden op stress en oplopende spanning:
Doen: Met twee taken tegelijkertijd bezig zijn, op het puntje van de stoel zitten, onrustig heen en weer lopen, onhandig worden, je afsluiten, weg willen, steeds dingen kwijt zijn, fouten maken, overmatig eten drinken roken, plotseling huilen, geïrriteerd reageren.
Voelen: Pijn in de nek of schouders, band om het hoofd voelen, hoofdpijn, gejaagd voelen, pijn in de buik, ademnood, droge mond, zweten, trillen, plasaandrang, oorsuizingen, dubbelzien, hartkloppingen, duizelig worden, gevoel flauw te vallen, volledig uitgeput voelen.
Denken: Verstrooid, niet meer kunnen concentreren, dingen vergeten, verlies gevoel van humor, van binnen vloeken, tollen van gedachten (carrousel in hoofd), denken niet meer kunnen stoppen, zwart-witdenken, vluchtfantasieën. gedachte gek te worden, gedachte dood te gaan.
Als je dit patroon niet tijdig een halt toeroept kan dat vroeg of laat leiden tot ernstige gezondheidsklachten, een depressie of burn-out. Realiseer je dus dat je een verzoek ook mag weigeren als de hoeveelheid werk jou teveel boven je hoofd gaat groeien. Dit kun je doen door tijdig- en op een assertieve manier jouw grenzen aan te geven:
- Zeg duidelijk: ‘nee’
- Praat vanuit ‘ik’
- Sta stil bij de teleurstelling van de ander
- Geef eventueel een argument en/of alternatief
Gelukkig hoef je geen ‘zeikerd’, ‘aansteller’ of ‘egoïst’ te zijn om goed voor jezelf te kunnen zorgen en ook in crisistijd jouw eigen grenzen te blijven bewaken. Door tijdig aan de bel te trekken en anderen om hulp te vragen voorkom je dat jouw eigen ballonnetje straks echt een keer gaat knappen. Want daar is niemand mee geholpen, ook nu niet…